Fiziksel yetersizliği bulunan bireyler, bu yetersizliğin getirdiği birden çok problemle her gün yüzleşmek durumunda kalırlar. Bu zorluklar yetersizliklerini engele çeviren toplumsal düzenlemelerin eksik kalışından, toplumdaki bireylerin bilinçsizliğinden, ekonomik nedenlerden ve daha birçok faktörden kaynaklanır. Fiziksel ve sağlık yetersizlikleri olan bireylerin yaygın olan özeliklerinden biri özdeğerliliklerinin zayıf olmasıdır. Bireyler neden bu durumda doğduklarını sorgulayabilirler ve kendilerinin diğerlerinden daha az değerli olduklarını düşünebilirler.(1)
Durumlarına kızma; aileleri, arkadaşları ve eğitimciler tarafından önerilen desteği reddetme ve kendilerini değerli görmeme vb. birçok duygusal problemler yaşayabilirler. (1).
Bu bireyler ve onlara bakım veren aile ve yakın çevreleri zaman zaman çaresizlik, öfke duygularını yaşayabilir. Fiziksel engel, arkadaş ilişkilerini, okul ve iş hayatını öyle ya da böyle mutlaka etkiler. Aileler çocuklarının yetersizliğini görmezden gelmemekle beraber çocuklarının engellerini onunla birlikte kaldırmayı, maddi ve manevi açıdan kendi kendisine yeten bir birey olmayı yani önce kendisine sonra çevresine faydalı bir birey yetiştirmeyi amaçlamalıdır.
Bu bireyler akranları ile iletişim kurmaya ilişkin müdahalelere ihtiyaç duyarlar. (oyunlara veya tartışmalara nasıl katılabileceğini öğrenme)
Travmatik beyin yaralanması olan öğrencilerin saldırganlık yapmaksızın nasıl iletişim kuracaklarını öğrenmeleri gerekebilir.
Bu öğrencilerin sosyal ilişkilerinin belki de en kritik öğesi onlara ulaşmaktır. Öğretmenler, danışmanlar ve sosyal yardım uzmanları da dahil diğer profesyoneller fiziksel ve sağlık yetersizlikleri olan öğrenciler ve akranları arasında etkileşimleri geliştirme konusunda merkezi roller oynamaktadır.
Öğrenciler için olumlu anlamda tam bir etkileşimi sağlamak için fırsatlar yaratılması.
Bu amaç için öğrencilerin gruplandırılmasını ve ortak sınıf faaliyetlerini kullanabilirler.
Uygun şekilde etkileşim kurmaları için öğrencilere model olunabilir. (1)
Fiziksel yetersizliği bulunan bireyler, onları sadece kendi sorunlarına odaklanmaktan uzaklaştıracak ve başkalarıyla ilgilenmeleri doğrultusunda teşvik edecek yardımcı birilerini bulamadıkları takdirde, sürekli olarak fiziksel yetersizlikleri ve hareket etme güçlükleri ile ilgilenerek dikkatini yeterince çevreye yöneltmeyi öğrenemezler.
Bu yaklaşım aynı zamanda onların zihinsel gelişimlerini de yavaşlatmakta, bedenlerini sürekli üstünlük konumuna yöneltmeleri ve kendilerini denetlemeleri, akılları için daha da yorucu ve güç bir hal almaktadır. Başkaları ile ilgilenmek için zaman ayırmayarak benmerkezci hale gelen, kendi sorunlarına odaklı bireylerin, toplumsal duygusu ve işbirliği yapma yeteneği yeterli ölçüde gelişmez.(2)
Fiziksel engeli bulunan bireyler zaman zaman bu yetersizliğin hayatlarının en önemli sorunu olduğunu düşünebilirler. Bu yetersizliğe odaklanarak sorumluluk almaktan kaçınma, hayatı suçlama, kendine acıma ve öfke gibi çeşitli duygular içinde ömürlerinin verimli zamanlarını verimsiz hale getirebilirler.
Hiçbir fiziksel engelin bireyi çarpıtılmış bir yaşam biçimine zorlamadığını savunan Adler, kusurlu organları üzerinde sağlıklı kişilerin yaptığından daha fazla yoğunlaşan ve dikkatini buraya yönelten kişilerde, aklın kusurları yenmenin bir yolunu bulabileceğini ve kusurlu organın böylelikle avantaja dönüşebileceğini belirtir.*
Tekerlekli sandalye basketbolu, oturarak voleybol, yüzme, tekerlekli sandalye tenisi, güreş gibi birçok spor dalında bu bireyler çok ciddi başarılar elde edebilmektedir.
Fiziksel yetersizliği bulunan bireyler için başarmak yetersizliği bulunmayan bireye göre daha meşakkatli olabilir.
Ancak unutulmaması gereken yeterince isteyerek ve azmederek bu bireylerin de çok güzel şeyler başarabileceği, başarı duygusunu tadabileceği, kendisine ve etrafındakilere ilham olabileceği bir geleceğin imkânsız olmadığıdır.
Osmaniye Şirinler Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinde hedefimiz bu çocuklarımıza başarı duygusunu tattırmak, ileriye umutla baktırabilmek ve onların azmini artırmak, zorluklarla mücadele edebilme gücünü yanında durarak ve destek olarak verebilmektir.
KAYNAKÇA:
1)https://acikders.ankara.edu.tr Doç.Dr.Hatice Bakkaloğlu powerpoint sunumundan alıntılanmıştır.
*Makale Ali Engin Uygur’un “Din Psikolojisi Açısından “Alfred Adler Psikolojisi’nin Değerlendirilmesi” başlıklı yüksek lisans tezinden alıntılanmıştır. (Adler, A., Yaşamın Anlamı, s. 23.)
