5)MOTOR KONUŞMA BOZUKLUKLARI
Hastalık ve hasara bağlı olarak konuşmayı işlemleme sürecinde meydana gelen motor planlama veya konuşma bileşenlerinin bir ya da daha fazlasının etkilenmesiyle ortaya çıkan nöromotor problemler motor konuşma bozukluğu olarak adlandırılmaktadır.(1)
Şirinler Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinde MKB’si olan bireylerde kişinin iletişim becerilerini artırma ve yaşam faaliyetlerine aktif katılımını sağlamak amaçlanır. Motor konuşma bozukluğu olan bireylerle konuşmaya başlamadan önce ortamdaki gürültüyü en aza indirin, çocuğun dikkatini size vermesini sağlayın. Sesinizi normal seviyede tutun, kurduğunuz cümlelerin yapısını basitleştirin konuşma hızınızı yavaşlatın, açık anlaşılır olmaya gayret edin. Çocuğun cümlelerini tamamlamayın, tüm konuşma girişimlerini övün, ailede alınan kararlarda ona da söz hakkı tanıyın, bağımsızlığını ve çabasını cesaretlendirin.
6)SES BOZUKLUKLARI
Normal ses; kişinin sesinin kalite, tizlik, yükseklik özellikleri açısından yaşına, cinsiyetine ve fiziksel görünümüne uygun olmasıdır. Bu özelliklerin birinde ya da birkaçında meydana gelen bozukluklar ses bozukluğu olarak adlandırılır.(1)
Ses bozukluğu olan kişinin sesi genel olarak ya da zaman zaman kısıktır, nefeslidir, derinden geliyor gibi hissettirir, sesin perdesi ve şiddeti düzensizdir… (1)
Ses bozukluklarında ses hijyeni çok önemlidir. Ses sistemini korumaya yönelik tüm davranışlara ses hijyeni denir. Ses bozukluğu olan kişilerle konuşurken çocuğun dik durmasını sağlayın, doğru postür önemlidir. Bu sayede diyafram nefesi kullanılabilir. Ses bozukluğu olan kişilerin sık sık boğazını temizlemesi ve öksürmesi ses tellerini tahriş edecektir bu davranıştan kaçınmasını sağlayın. Günde iki litre su tüketmesini sağlayın, fazla kafein tüketimine izin vermeyin.
7) REZONANS BOZUKLUKLARI
Rezonans bozuklukları, velofarengeal mekanizmanın işlevindeki bozulmalar nedeniyle kişinin konuşma rezonansının bozulmasıdır. (1)
Rezonans bozuklukları; yanlış öğrenme ya da yapısal (dudak damak yarıklığı, yüz anomalileri) nedenlerden kaynaklanmaktadır. Çocuğunuzda rezonans bozukluğu varsa ; Çocuğunuzun konuşmasını bölmeyin. Çocuğunuzu sürekli düzeltmeyin. Açık anlaşılır net bir şekilde konuşarak öncelikle siz ona model olun.
KAYNAKÇA: (1) Dil ve konuşma bozukluğu olan bireyler ‘’ Aileler için Rehber Kitapçık’’ Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü.